انواع آلاینده های محیط زیست را بشناسیم

تولید محتوا سایت گلخانه

انواع آلاینده های محیط زیست؛ منابع آلودگی آب، هوا و خاک

انواع آلاینده های محیط زیست به روش های مختلف به اکوسیستم ها وارد می شوند و هر کدام اثرات خاص خود را می گذارند. آلاینده ها ترکیبات جامد، مایع و یا گازی هستند؛ وقتی غلظت این مواد از حد استاندارد فراتر رود، به عنوان یک آلاینده محسوب می شود و می تواند بر زندگی سالم انسان ها و سایر جانداران اثر منفی بگذارد.

آلودگی، فرآیندی است که در آن زمین، آب، هوا یا سایر قسمت‌های محیط، در اثر آن کثیف می شود و برای استفاده ایمن، مناسب نیستند. این شرایط از طریق وارد کردن یک آلاینده به محیط طبیعی ایجاد می گیرد، و قابل ذکر است که نیازی نیست آلاینده الزاماً قابل لمس و قابل مشاهده باشد. عوامل بسیار ساده ای از قبیل نور، صدا و دما وقتی به طور مصنوعی وارد یک محیط می شوند، می توانند آلاینده محسوب شوند.

به گفته سازمان محیط زیست، آلودگی های سمی، بیش از 200 میلیون نفر در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار داده است. در برخی از آلوده ترین مکان‌ های جهان، نوزادان با نقص‌های مادرزادی به دنیا می‌آیند، کودکان بین 30 تا 40 امتیاز IQ خود را از دست می دهند، و امید به زندگی ممکن است به دلیل ابتلا به انواع سرطان‌ ها و سایر بیماری‌ها به سن 45 سال برسد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع خاصی از انواع آلاینده های محیط زیست در ادامه مطلب با ما همراه باشید.

مقاله پیشنهادی همیارگلخانه: سموم شیمیایی در محیط زیست

منابع آلودگی زمین، خاک

انواع آلاینده های خاک

زمین و خاک توسط زباله های خانگی و زباله های صنعتی آلوده می شود. اینها معمولاً انواع آلاینده های محیط زیست هستند که گاهی اثرات بسیار شدید بر جای می گذارند. بر اساس گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده، در سال 2014، آمریکایی ها حدود 258 میلیون تن زباله جامد تولید کردند. کمی بیش از نیمی از زباله ها – 136 میلیون تن – در محل های دفن زباله جمع آوری شد. فقط حدود 34 درصد بازیافت شد یا به کمپوست تبدیل شد.

EPA بیان کرده در بررسی های فوق، مواد آلی، بزرگترین جزء زباله های تولید شده را تشکیل می داد. کاغذ و مقوا بیش از 26 درصد را تشکیل می دهند. باقیمانده های غذا حدود 15 درصد و مواد حاصل از تمیز کردن محوطه و چمن زنی، 13 درصد بود. پلاستیک ها حدود 13 درصد از زباله های جامد را تشکیل می دهند، در حالی که لاستیک، چرم و منسوجات، 9.5 درصد و فلزات 9 درصد را تشکیل می دهند. بقایای چوب، 6.2 درصد از زباله ها را تشکیل می دهد. شیشه 4.4 درصد و سایر مواد متفرقه حدود 3 درصد را تشکیل می دادند.

زباله های تجاری یا صنعتی بخش قابل توجهی از زباله های جامد هستند. طبق گزارش دانشگاه یوتا، صنایع مختلف، از 4 میلیون پوند مواد استفاده می کنند تا به طور متوسط، یک خانواده آمریکایی محصولات مورد نیاز خود را برای طول یک سال فراهم کنند. بسیاری از این مواد به عنوان ترکیبات غیر خطرناک طبقه بندی می شوند، مانند مصالح ساختمانی (چوب، بتن، آجر، شیشه، و غیره) و زباله های پزشکی (بانداژ، دستکش های جراحی، ابزار جراحی، سوزن های دور ریخته شده و غیره).

پسماند خطرناک یکی از انواع انواع آلاینده های محیط زیست است و شامل هر گونه زباله مایع، جامد یا لجنی می شود که خواص خطرناک و مضرات بالقوه برای سلامتی انسان یا محیط زیست به همراه دارد. صنایع، زباله های خطرناکی بسیار را در بخش معادن، پالایش نفت، تولید آفت کش ها و سایر تولیدات شیمیایی تولید می کنند. خانواده‌ها نیز زباله‌های خطرناکی را تولید می‌کنند، از جمله رنگ‌ها و حلال‌ها، روغن موتور، چراغ‌ های فلورسنت، قوطی‌های حاوی اسپری و آئروسل.

منابع آلودگی آب

انواع آلاینده های آب

آلودگی آب زمانی اتفاق می افتد که مواد شیمیایی یا مواد خارجی خطرناک از جمله مواد شیمیایی سمی، فاضلاب، آفت کش ها و کودهای حاصل از رواناب کشاورزی یا فلزاتی مانند سرب یا جیوه وارد آب شوند. بر اساس گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA)، 44 درصد از مسافت های رودخانه‌ای، 64 درصد دریاچه‌ها و 30 درصد از مناطق خلیج و دهانه رودخانه برای ماهیگیری و شنا کردن تمیز نیستند، چون حاوی انواع آلاینده های محیط زیست هستند.

EPA همچنین بیان می کند که رایج ترین آلاینده های ایالات متحده، شامل باکتری ها، جیوه، فسفر و نیتروژن هستند. اینها از رایج ترین منابع آلودگی ناشی می شوند، که شامل رواناب کشاورزی، ذرات معلق هوا، انحراف آب و کانالی شدن نهرها می شود.

آلودگی آب تنها یک مشکل برای ایالات متحده است، بلکه یکی از مهم ترین انواع آلاینده های محیط زیست در تمام جهان محسوب می شود. بر اساس گزارش سازمان ملل، 783 میلیون نفر به آب سالم و حدود 2.5 میلیارد نفر به سرویس بهداشتی کافی دسترسی ندارند. سیستم بهداشت کافی، به جلوگیری از ورود فاضلاب و سایر آلاینده ها به منبع آب کمک می کند.

بر اساس گزارش اداره ملی اقیانوسی و جوی (NOAA)، 80 درصد آلودگی محیط زیست دریایی از طریق منابعی مانند رواناب از خشکی ناشی می شود. آلودگی آب نیز می تواند زندگی دریایی را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. به عنوان مثال، فاضلاب باعث رشد پاتوژن ها می شود، در حالی که ترکیبات آلی و معدنی موجود در آب می توانند ترکیب منابع گرانبها را تغییر دهند.

بر اساس EPA، سطوح پایین اکسیژن محلول در آب نیز یک آلاینده محسوب می شود. اکسیژن محلول در اثر تجزیه مواد آلی مانند فاضلاب تخلیه شده در آب، ایجاد می شود.

گرم شدن آب نیز می تواند مضر باشد. گرم شدن مصنوعی آب را آلودگی حرارتی می نامند. این حالت زمانی اتفاق می افتد که یک کارخانه یا نیروگاهی که از آب برای خنک کردن عملیات خود استفاده می کند، در نهایت، آب گرم را به منابع آبی رودخانه ها تخلیه کند. این شرایط باعث می شود آب، اکسیژن کمتری در خود نگه دارد؛ در نتیجه، ماهی ها و حیات وحش را از بین می برد.

تغییر ناگهانی دما در بستر اصلی آب نیز می تواند باعث مرگ ماهی شود. به گفته دانشگاه جورجیا، تخمین زده می شود که حدود نیمی از آب برداشت شده از سیستم های آبی در ایالات متحده سالانه برای خنک کردن نیروگاه های برق استفاده می شود.

تقریباً در همه موارد، 90٪ از این آب به منبع خود باز می گردد، جایی که می تواند دمای آب را در ناحیه ای که بلافاصله اطراف لوله تخلیه آب را احاطه کرده است، افزایش دهد. بسته به جریان آب، دمای آب به سرعت به دمای محیط باز می گردد؛ که البته در واقعیت، اینچنین نیست. این شرایط اگر بیش از حد، پایدار بماند به ماهی ها آسیب می رساند.

یکی دیگر از انواع آلاینده های محیط زیست، افزایش غلظت برخی عناصر در آب است. آلودگی ناشی از مواد مغذی که “اوتروفیکاسیون” یا eutrophication نیز نامیده می شود، نوع دیگری از آلودگی آب است. این پدیده زمانی رخ می دهد که مواد مغذی مانند نیتروژن، به آب اضافه می شود.

به گفته NOAA، این ماده مغذی مانند کود عمل می کند و باعث می شود جلبک ها با سرعتی بیش از حد رشد کنند. جلبک ها، مسیر نور کافی در دسترس سایر گیاهان را مسدود می کند. گیاهان می میرند و تجزیه آنها منجر به کاهش اکسیژن در آب می شود. اکسیژن کمتر در آب باعث مرگ جانوران آبزی می شود.

ویدیوی آموزشی آلودگی آب را از قسمت زیر تماشا کنید

مقاله پیشنهادی همیارگلخانه: گازهای گلخانه ای و ویژگی های آنها

منابع آلودگی هوا

انواع آلاینده های هوا

هوایی که ما تنفس می کنیم ترکیب شیمیایی بسیار دقیقی دارد. 99 درصد آن از نیتروژن، اکسیژن، بخار آب و گازهای بی اثر تشکیل شده است. آلودگی هوا زمانی اتفاق می افتد که ترکیباتی که به طور معمول نباید موجود باشند، وارد هوا شوند. یک نوع رایج از آلودگی هوا زمانی اتفاق می افتد که فعالیت های انسانی، ذرات ناشی از سوختن سوخت های فسیلی را در هوا آزاد می کند. این آلودگی، شبیه دوده است که حاوی میلیون ها ذره ریز بوده که در هوا شناور است. آلودگی هوا یکی از مشکل سازترین انواع آلاینده های محیط زیست است و البته به چالش مهم جهانی هم مبدل شده است.

یکی دیگر از انواع رایج آلودگی هوا، گازهای خطرناک مانند دی اکسید گوگرد، اکسیدهای نیتروژن، مونوکسید کربن و بخارات شیمیایی است. این ترکیبات پس از حضور در جو می توانند در واکنش های شیمیایی بیشتری شرکت کنند و در نتیجه آن، باران اسیدی و مه دود ایجاد می شود. سایر منابع آلودگی هوا می تواند از داخل ساختمان ها ایجاد شوند، مانند دود.

یکی دیگر از منابع آلودگی هوا می تواند به شکل گازهای گلخانه ای مانند دی اکسید کربن یا دی اکسید گوگرد باشد که از طریق اثر گلخانه ای، زمین را گرم می کنند. اثر گلخانه ای زمانی اتفاق می افتد که گازها، تابش مادون قرمز آزاد شده از زمین را جذب کرده و از خروج گرما جلوگیری می کنند. این یک فرآیند طبیعی است که فضای اطراف زمین را گرم نگه می دارد. به گفته دانشگاه کلمبیا، اگر گازهای زیادی به جو وارد شود، گرمای بیشتری به دام می افتد و این می تواند سیاره را به طور مصنوعی گرم کند.

بر اساس مطالعه ای که در مجله Environmental Research Letters منتشر شده، آلودگی هوا سالانه، جان بیش از 2 میلیون نفر را می گیرد. به گفته هیو سیلی، پروفسور و مدیر بخش بهداشت محیطی و بهداشت حرفه ای در دپارتمان بهداشت عمومی و پزشکی پیشگیری، دانشگاه سنت جورج، اثرات آلودگی هوا بر سلامت انسان بسته به آلاینده می تواند بسیار متفاوت باشد. اگر آلاینده های هوا بسیار سمی باشند، اثرات آن بر سلامتی می تواند گسترده و شدید باشد.

به عنوان مثال، انتشار گاز متیل ایزوسیانات در کارخانه یونیون کاربید در بوپال در سال 1984 باعث مرگ بیش از 2000 نفر شد و بیش از 200000 نفر از مشکلات تنفسی رنج بردند. یک ماده محرک (به عنوان مثال، ذرات معلق با اندازه کمتر از 10 میکرومتر) ممکن است باعث بیماری های تنفسی، بیماری های قلبی عروقی و افزایش آسم شود.

“کودکان، نوجوانان، افراد مسن و کسانی که سیستم ایمنی آسیب پذیر دارند بیشتر در معرض خطر آلودگی هوا هستند. آلاینده هوا ممکن است سرطان زا باشد (مانند برخی از ترکیبات آلی فرار) یا از نظر بیولوژیکی، فعال (مانند برخی ویروس ها) یا رادیواکتیو (مانند رادون) باشند. آلاینده های هوا مانند دی اکسید کربن، از طریق تغییرات آب و هوایی بر سلامت انسان تأثیر غیرمستقیم دارند. آلودگی هوا نیز یکی از مهم ترین انواع آلاینده های محیط زیست است.

ویدیوی آموزشی آلودگی هوا را از قسمت زیر تماشا کنید

منابع آلودگی صوتی

حتی با وجود اینکه انسان نمی تواند آلودگی صوتی را ببیند یا بوی آن را حس کند، باز هم بر محیط زیست تأثیر می گذارد. آلودگی صوتی زمانی اتفاق می افتد که صدای هواپیماها، صدای تولید شده توسط بخش صنعت یا سایر منابع، به سطوح مضر برسد. تحقیقات نشان داده است که ارتباط مستقیمی بین سر و صدا و سلامتی، از جمله بیماری های مرتبط با استرس، فشار خون بالا، تداخل گفتار، کاهش شنوایی وجود دارد.

به عنوان مثال، مطالعات و نتایج حاصل از آن نشان داده که آلودگی صوتی ممکن است با افزایش نرخ بیماری عروق کرونر قلب، منجر به مرگ صدها هزار نفر در سال شود. بر اساس قانون هوای پاک، EPA می تواند صدای ماشین و هواپیما را تنظیم کند.

نشان داده شده است که آلودگی صوتی زیر آب که از کشتی‌ها تولید می شود، سیستم‌های مسیریابی نهنگ‌ها را بر هم می‌زند و سایر گونه‌هایی را که به دنیای طبیعی زیر آب وابسته هستند، از بین می برد! سر و صدا همچنین باعث می شود گونه های وحشی با صدای بلندتر ارتباط برقرار کنند که می تواند طول عمر آنها را کاهش دهد. این نیز یکی از مهم ترین انواع آلاینده های محیط زیست هستند.

منابع آلودگی نوری

اکثر مردم نمی توانند زندگی بدون چراغ های برق مدرن را تصور کنند! با این حال، برای دنیای طبیعی، منابع نور، شیوه کار روزها و شب ها را تغییر داده اند. برخی از پیامدهای آلودگی نوری عبارتند از:

• برخی از پرندگان در ساعات غیر طبیعی در حضور نور مصنوعی آواز می خوانند.
• دانشمندان تشخیص داده‌اند که روزهای طولانی تر می‌توانند بر برنامه‌های مهاجرت تأثیر بگذارند، این ناشی از وجود منابع نور مصنوعی است.
• نورهای خیابانی می‌توانند لاک‌پشت‌های دریایی تازه بیرون آمده را که به نور ستاره‌ای ناشی از امواج حساس هستند و آنها را از ساحل به اقیانوس هدایت می‌کنند، سردرگم و گیج کند. در نتیجه آنها اغلب در جهت اشتباه حرکت می کنند.
• آلودگی نوری می تواند میدان دیدن درست ستارگان را برای ستاره‌شناسان، چه حرفه‌ای و چه آماتور، دشوارتر ‌سازد.
• فرآیند گلدهی و الگوهای رشد گیاه می تواند به طور کامل توسط نور مصنوعی مختل شود.
• طبق مطالعه اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا، آلودگی نوری همچنین می تواند با از بین بردن رادیکال های نیترات که به پراکندگی مه دود کمک می کند، شرایط مه دود را بدتر کند. مه دود یکی از انواع آلاینده های محیط زیست است.

روشن کردن این همه چراغ و لامپ ممکن است ضروری نباشد. تحقیقات منتشر شده توسط مجله بین المللی علوم و تحقیقات تخمین می زند که نور بیش از حد، حدود 2 میلیون بشکه نفت در روز را هدر می دهد. منابع مصنوعی روشنایی، مسئول یک چهارم کل مصرف انرژی در سراسر جهان است.

ترجمه تخصصی: همیارگلخانه

سوالات متداول درباره “انواع آلاینده های محیط زیست”:

1-منابع آلودگی خاک چیست؟

مواد آلی ناشی از زباله ها-لاستیک-چرم و منسوجات-فلزات -چوب-شیشه-پسماندها

2-منابع آلودگی آب چیست؟

آلودگی آب زمانی اتفاق می افتد که مواد شیمیایی یا مواد خارجی خطرناک از جمله مواد شیمیایی سمی، فاضلاب، آفت کش ها و کودهای حاصل از رواناب کشاورزی یا فلزاتی مانند سرب یا جیوه وارد آب شوند. رایج ترین آلاینده های ایالات متحده، شامل باکتری ها، جیوه، فسفر و نیتروژن هستند. اینها از رایج ترین منابع آلودگی ناشی می شوند، که شامل رواناب کشاورزی، ذرات معلق هوا، انحراف آب و کانالی شدن نهرها می شود.

3-منابع آلودگی هوا چیست؟

دوده – ذرات معلق – دی اکسید گوگرد، اکسیدهای نیتروژن، مونوکسید کربن و بخارات شیمیایی – گازهای گلخانه ای

4-اثر گلخانه ای به عنوان یک آلاینده هوا چیست؟

یکی از منابع آلودگی هوا می تواند به شکل گازهای گلخانه ای مانند دی اکسید کربن یا دی اکسید گوگرد باشد که از طریق اثر گلخانه ای، زمین را گرم می کنند. اثر گلخانه ای زمانی اتفاق می افتد که گازها، تابش مادون قرمز آزاد شده از زمین را جذب کرده و از خروج گرما جلوگیری می کنند. این یک فرآیند طبیعی است که فضای اطراف زمین را گرم نگه می دارد.

5-منابع آلودگی صوتی چیست؟

صدای هواپیماها- صدای تولید شده توسط بخش صنعت یا سایر منابع-آلودگی صوتی زیر آب توسط کشتی ها

6-آلودگی اوتروفیکاسیون چیست و چه اثری بر محیط زیست دارد؟

یکی از انواع آلاینده های محیط زیست، افزایش غلظت برخی عناصر در آب است. آلودگی ناشی از مواد مغذی که “اوتروفیکاسیون” یا eutrophication نیز نامیده می شود، نوع دیگری از آلودگی آب است. این پدیده زمانی رخ می دهد که مواد مغذی مانند نیتروژن، به آب اضافه می شود. این ماده مغذی مانند کود عمل می کند و باعث می شود جلبک ها با سرعتی بیش از حد رشد کنند. جلبک ها، مسیر نور کافی در دسترس سایر گیاهان را مسدود می کند. گیاهان می میرند و تجزیه آنها منجر به کاهش اکسیژن در آب می شود. اکسیژن کمتر در آب باعث مرگ جانوران آبزی می شود.