کودهای ازته برای گلخانه داری و باغبانی

کودهای ازته برای گلخانه داری و باغبانی

کودهای ازته گلخانه یکی از مواد مغذی ضروری برای رشد بهتر گیاهان است. نیاز هر گیاه یا محصول باغی و گلخانه به منبع نیتروژن، متفاوت است، بنابراین گلخانه داران و باغبانان باید ابتدا وضعیت خاک محصول را از نظر کمبود مواد مغذی بررسی نمایند.

نیتروژن یک ماده مغذی کلیدی است که گیاهان برای رشد به آن نیاز دارند. کودهای نیتروژنه یکی از رایج ترین مواد شیمیایی هستند که برای تولید نیتروژن و کمک به شکوفایی و رشد گیاهان استفاده می شوند. منابع ارگانیک متداول حاوی نیتروژن شامل نیترات آمونیوم، اوره، تترا آمین ها و نیترات سدیم یا کلرید هستند. منابع “مصنوعی” نیز وجود دارند که تنها حاوی یک نوع نیتروژن هستند (مانند ترکیب مونوآمونیوم فسفات).

عناوین مطالبی که در این مقاله می خوانید به صورت زیر هستند:

• کودهای ازته برای گلخانه داری
• آیا کودهای ازته در آب محلول هستند؟
• کودهای غنی از نیتروژن برای گیاهان چه مزایایی دارند؟
• چگونه، چه زمانی و چرا باید از کودهای ازته گلخانه ای استفاده کنید؟
• کاربردهای انواع کودهای ازته گلخانه ای و باغبانی (شامل کودهای مایع و جامد)
• منبع نیتروژن در کودهای آلی ازته
• نقش نیتروژن در تولید محصولات گلخانه ای
• انتخاب کودهای ازته گلخانه ای مناسب
• مقدار مناسب کودهای ازته گلخانه برای هر محصول چقدر است؟
• جمع بندی و نتیجه گیری
• سوالات متداول درباره “کودهای ازته گلخانه ای و باغبانی”

نیتروژن در محیط زیست

عنصر نیتروژن بیش از 78 درصد جو زمین را تشکیل می دهد و بنابراین به عنوان یک منبع طبیعی تجدید ناپذیر در نظر گرفته می شود. کودهای نیتروژن دار از طریق چرخه نیتروژن با تبدیل گاز 2N اتمسفر به گاز 3NH از طریق هیدرولیز با آب، سنتز آمونیاک از گاز نیتروژن و اسید فسفریک، یا احیای شیمیایی نیترات ها سنتز می شوند. پس از سنتز، می توان آن را برای افزایش تولید در کشاورزی و همچنین زمین های گلف برای ایجاد یک رنگ سبز جذاب، در خاک استفاده کرد.

کودهای ازته گلخانه و باغبانی یکی از رایج ترین کودهایی است که امروزه از آن استفاده می کنیم. کود مانند غذا برای گیاهان است، اما ترکیبات مبتنی بر نیتروژن معمولاً ارزان‌ترین و رایج‌ترین آنهاست. محتوای کودهای نیتروژن، بسته به محصولاتی که رشد می کنند متفاوت است، اما به طور کلی، این محتوا شامل حدود 26٪ تا 32٪ نیتروژن است.

ترکیب نیتروژن حاوی چندین زیرگروه از جمله اوره و نیترات آمونیوم نیز می باشد. این نوع کود را فقط می توان در محصولات غیر حبوبات مانند ذرت استفاده کرد زیرا گیاهان حبوبات نمی توانند نیتروژن را از خاک استخراج کنند.

استفاده از کودهای نیتروژن دار باید هوشمندانه انجام گیرند. در ادامه مطلب پیرامون این موضوع، بیشتر صحبت می کنیم.

مقاله پیشنهادی همیار گلخانه: کودهای فسفاته برای رشد گیاهان در گلخانه

آیا کودهای ازته در آب محلول هستند؟

بله، کودهای ازته گلخانه و باغبانی در آب محلول هستند. با این حال، برخی از کودها نسبت به سایرین، حلالیت بیشتری دارند، بنابراین مطالعه برچسب روی بسته بندی کودها بسیار مهم است. وقتی کودها به درستی در آب رقیق شوند، هیچ گونه اثرات کود باقی مانده روی خاک دیده نمی شود.

برای اطمینان از اینکه کودهای ازته به راحتی در دسترس گیاهان است، باید به راحتی حل شوند. به همین دلیل، بیشتر کودهای مصنوعی، در آب محلول هستند و با استفاده از هر نوع ابزار اسپری کننده که قطرات مایع غلیظ ایجاد می کند، قابل پخش است.

کودهای غنی از نیتروژن برای گیاهان چه مزایایی دارند؟

مزایای کودهای ازته

کودهای ازته گلخانه چه کاری انجام می دهند و چرا نیتروژن اینقدر مهم است؟

این کودهای ازته، اول از همه باعث می شوند که گیاهان سالم و سبز رشد کنند. نیتروژن این مزیت را دارد که باعث می شود نه تنها گیاهان، بلندتر و قوی تر شوند، بلکه موجب پرحجم بودن شاخ و برگ ها و پررنگ تر شدن سبزی برگ ها نیز خواهد شد.

در این قسمت به این نکته اشاره می کنیم که نیتروژن چگونه باعث رشد سالم می شود:

نیتروژن در تشکیل اسیدهای آمینه، یک عنصر ضروری است. اسیدهای آمینه از پروتئین ها که ساختار فیزیکی گیاهان را تشکیل می دهند، تشکیل شده اند. استفاده از کودهای غنی از نیتروژن می تواند رشد گیاهان قوی تر با برگ ها، گل ها و ساقه های سالم تر را تقویت کند.

یکی دیگر از نکات مهم درباره نقش نیتروژن در کودهای ازته برای رشد گیاهان، سنتز کلروفیل یا رنگدانه ای است که عامل سبزی گیاهان است. نیتروژن جزء مهمی در ترکیب کلروفیل است. کلروفیل در فرآیند فتوسنتز، نور خورشید را جذب می کند تا بتواند آن را به انرژی تبدیل کند. بدون مقادیر کافی کلروفیل، گیاه از فقر غذایی خواهد مرد.

مقاله پیشنهادی همیار گلخانه: انواع قارچ کش برای گلخانه ها + ساختار شیمیایی و کاربردها

چگونه، چه زمانی و چرا باید از کودهای ازته گلخانه ای استفاده کنید؟

چه از طریق آزمایش خاک یا یک داشتن تجربه باشد، هر باغبان یا گلخانه دار می داند که خاک هر محصول، هر از گاهی به کمی تغذیه اضافی نیاز دارد. همه کودها دارای نسبت NPK یا نسبت نیتروژن، فسفر، پتاسیم هستند که نشان می دهند چه مقدار از هر ماده مغذی برای محصولات باید استفاده شود. اولین عنصر، نیتروژن، احتمالاً مهمترین عنصر است. در مراحل اولیه رشد، تقریباً برای همه محصولات یا زمین های گلف، این یک نیاز حیاتی است.

• زمان مناسب استفاده از کودهای غنی از نیتروژن

در حالی که تغذیه مناسب خاک در تمام مراحل رشد مهم است، استفاده از کودهای غنی از نیتروژن نباید در اوایل فصل رشد انجام شود.

یکی از محصولات زائد در خاک که توسط موجودات تولید می شود، آمونیاک است. آمونیاک، ترکیب ارزشمندی است که از نیتروژن و هیدروژن تشکیل شده است؛ به ریشه گیاهان می چسبد و در آب حل می شود تا غلظت بالایی از نیتروژن را به ریشه ها برساند. با این حال، اگر مقدار زیادی از آن به طور کامل در آب حل شود، آمونیاک اضافی می‌تواند ریشه‌ها را بسوزاند و گیاه را از بین ببرد. گیاهان جوان در مراحل اولیه رشد، به ویژه در معرض این خطر هستند. به همین دلیل است که استفاده از آن، در اوایل رشد و خیلی زود، توصیه نمی شود.

اکثر گیاهان در مراحل اولیه تولید مثل که گیاه به سرعت در حال رشد است به بیشترین نیتروژن نیاز دارند. این نیاز، در فصلی است که استفاده از کودهای غنی از نیتروژن به شدت توصیه می شود.

کاربردهای انواع کودهای ازته گلخانه ای و باغبانی

کاربردهای کودهای ازته

1- کود ازته مایع

استفاده از کودهای غنی از نیتروژن به شکل مایع باعث می شود تا به طور موثرتری جذب شوند. میکروارگانیسم ها و ریشه ها از طریق جذب عناصر در خاک، می توانند بلافاصله از نیتروژن استفاده کنند. کودهای مایع که دارای نیتروژن بالا هستند، برای استفاده در قسمت هایی از گیاه که رشد سریع تری دارند، ایده آل اند.

2- کود ازته جامد خشک

کودهای خشک یا پلت شده معمولاً برای آزادسازی آهسته تر مواد مغذی، مفید هستند. کودهای گرانولی ازت، ابتدا باید تجزیه شده یا توسط میکروارگانیسم ها مصرف شوند. به این ترتیب، به راحتی می‌توانید میزان دریافتی نیتروژن توسط گیاهان خود را کنترل کنید و نگران خطر سوختن ریشه‌های با آمونیاک زیاد نیز نباشید.

عیب کودهای ازته گلخانه ای جامد گرانوله خشک که دارای نیتروژن بالا هستند این است که این احتمال وجود دارد روی سطح خاک بنشینند، که خطر تبخیر ترکیبات فرار در هوا را افزایش می دهد. یک روش کاربردی برای این مشکل، آبیاری محصولات و خاک، درست بعد از استفاده از کودهای ازته جامد است.

منبع نیتروژن در کودهای آلی ازته

فرآیند جذب نیتروژن هنگام استفاده از کودهای آلی یا مصنوعی اتفاق می افتد. کودهای آلی، به ویژه کودهای آلی پلت شده خشک، به آزادسازی کنترل شده نیتروژن کمک می کنند، زیرا از نظر شیمیایی، خالص نیستند. هنگامی که از مواد آلی سنتز می شوند، میکروارگانیسم ها باید آن مواد را مصرف کنند تا مواد مغذی مورد نیاز خود و گیاهان را استخراج نمایند.

این رهاسازی های کنترل شده معمولاً به این معنی است که ریشه ها در معرض خطر کمتری از نظر سوختن با آمونیاک هستند. همچنین به این معنی است که گیاهان در زمانی که نیازشان به نیتروژن بیشتر است، مقدار زیادی نیتروژن در اختیار دارند، اما در مراحل رشد که فقط به مقدار کمی نیتروژن نیاز است، مقدار کمی از آن را دریافت می کنند.

نقش نیتروژن در تولید محصولات گلخانه ای

کود ازته در گلخانه

نقش نیتروژن در تولید محصولات گلخانه ای بسیار مهم است. نیتروژن بر رشد و مورفولوژی (یعنی اندازه) و کیفیت (یعنی ظاهر محصولات) تأثیر می گذارد. نیتروژن بیش از حد می تواند منجر به رشد بیش از حد گیاه شود. نیتروژن بسیار کم، باعث ایجاد شاخ و برگ ها با رنگ پریده یا کلروتیک و یا کاهش رشد گیاهان می شود.

علاوه بر تأثیر مستقیم نیتروژن بر گیاهان، N می تواند بر pH ناحیه ریشه نیز تأثیر بگذارد. بر خلاف سایر مواد مغذی، اشکال مختلفی از نیتروژن در کودها وجود دارد، از جمله یون نیترات، آمونیوم و اوره. بیایید با همدیگر نگاهی به اثرات این یون ها در کودهای ازته گلخانه ای برای رشد محصولات بیاندازیم.

1-اثر یون نیترات بر رشد محصولات گلخانه ای

نیترات شکلی از نیتروژن است که می تواند باعث افزایش pH ناحیه ریشه گیاهان در طول زمان شود. هنگامی که گیاهان، مواد مغذی را مصرف می کنند، باید تعادل الکتروشیمیایی را در سلول های خود حفظ کنند. از آنجایی که نیترات، یک یون با بار منفی است، گیاهان یک یون هیدروکسید (OH-) را به ازای هر یون نیترات که توسط ریشه جذب می شود، آزاد می کنند. با آزاد کردن یک یون منفی در مقابل یک یون منفی جذب شده، گیاه از نظر الکتروشیمیایی متعادل می ماند.

در حالی که نیترات می تواند pH بستر خاک را افزایش دهد، اما این معیار کاملاً به رشد محصول بستگی دارد. اگر گیاهان به کندی رشد کنند (یا اصلاً رشد نکنند)، نیترات کمی جذب می شود. در نتیجه هیچ یون هیدروکسید آزاد نمی شود و pH افزایش پیدا نمی کند. برای اینکه نیترات بر pH ناحیه ریشه تأثیر بگذارد، گیاهان باید به طور فعال رشد کنند و نیتروژن را جذب نمایند.

2-اثر یون های آمونیوم و اوره بر رشد محصولات گلخانه ای

آمونیوم (NH₄⁺) و اوره، دو ترکیب دیگر هستند که در ساختار خود، نیتروژن دارند و می توانند pH ناحیه ریشه را در طول زمان کاهش دهند. در حالی که آمونیوم یک یون با بار مثبت است، اوره، ترکیبی خنثی و بدون بار است. با این حال، اوره به آمونیوم تبدیل می شود و بنابراین، با توجه به عملکرد آن در ناحیه ریشه، شکلی از نیتروژن آمونیاکی در نظر گرفته می شود.

نیتروژن آمونیاکی توسط ریشه جذب می شود و مانند نیترات، گیاهان در طول این فرآیند تعادل الکتروشیمیایی را حفظ می کنند. با این حال، به جای یک یون هیدروکسید، یک یون هیدروژن با بار مثبت (⁺H) با یک یون آمونیوم با بار مثبت، مبادله می شود. با افزایش غلظت هیدروژن، pH ناحیه ریشه کاهش می یابد.

همچنین نیتروژن آمونیاکی می تواند pH ناحیه ریشه را با تبدیل شدن به نیترات، کاهش دهد. زمانی که آمونیوم توسط باکتری های موجود در بستر به نیتروژن تبدیل می شود، یون های هیدروژن با بار مثبت آزاد می شوند و pH را کاهش می دهند. برخلاف نیترات، آمونیوم همچنان می تواند بر pH بستر تأثیر بگذارد، حتی اگر گیاهان به کندی رشد کنند.

در حالی که هیچ یون هیدروژن به دلیل کاهش جذب، آزاد نخواهد شد، آمونیوم ممکن است همچنان به نیترات تبدیل شود و بستر را اسیدی کند. یکی از موارد هشدار این است که باکتری هایی که آمونیوم را به نیترات تبدیل می کنند، در دمای پایین تر، فعالیت کمتری دارند و اگر آمونیوم به نیتروژن تبدیل نشود، خطر سمیت با آمونیوم وجود دارد.

مقاله پیشنهادی همیار گلخانه: بهینه سازی کشت هیدروپونیک با چند کار ساده!

انتخاب کودهای ازته گلخانه ای مناسب

خرید کودهای ازته

تا به اینجای مطلب با اهمیت کودهای نیتروژن دار برای رشد محصولات گلخانه ای و باغی آشنا شده اید؛ پس آیا می دانید که کدام کودهای ازته گلخانه ای را باید انتخاب کنید؟ پاسخ دقیقی برای این سوال وجود ندارد؛ و دلیل آن هم کاملاً مشخص است. طیف گسترده ای از کودهای شیمیایی وجود دارند، بنابراین برای انتخاب بهترین کود ازته، باید محصولات زیر کشت را در نظر بگیرید، محیط رشد و ویژگی های شیمیایی بستر رشد و آب آبیاری خود را نیز مورد توجه قرار دهید. سپس می توانید با کمک یک فروشنده کود و سم معتبر، بهترین کودهای ازت را برای محصولات خود خریداری نمایید.

کودهایی در بازار وجود دارند که 100 درصد از آمونیوم (سولفات آمونیوم، دی آمونیوم فسفات) یا نیترات (نیترات کلسیم، نیترات پتاسیم) تشکیل شده اند. با این حال، تحقیقات نشان داده است زمانی که هر دو شکل نیتروژن در یک کود وجود داشته باشد، گیاهان تمایل به رشد بهتری دارند؛ اکثر کودهای کامل و متعادل محلول در آب و کودهای کنترل شده، حاوی ترکیبی از اشکال مختلف نیتروژن هستند.

مقدار مناسب کودهای ازته گلخانه برای هر محصول چقدر است؟

پس سوال مهم بعدی این است که نسبت و مقدار استاندارد استفاده کودهای ازته چقدر است؟ پاسخ این سوال، باز هم به عوامل متعدد بستگی دارد! شما باید چندین فاکتور را در نظر بگیرید؛ از جمله نیازهای محصول، کیفیت آب آبیاری (قلیاییت و مقدار pH)، pH بستر خاک و شرایط محیطی.

اگر در حال پرورش محصولاتی هستید که در جذب ریزمغذی ها کارآمد هستند (مانند خانواده های شمعدانی)، قلیائیت بسیار پایین دارند، ویا در دمای سرد رشد می کنند، کودی ازته ای را انتخاب کنید که نیترات بیشتری داشته باشد و PH را افزایش دهد. از طرف دیگر، اگر در حال کشت محصولاتی هستید که در جذب ریزمغذی‌ها تقریباً ناتوان هستند (گروه گل اطلسی)، یا اگر آب آبیاری، قلیائیت و pH بالاتری دارد، کودهایی با نیتروژن آمونیاکی بیشتری انتخاب کنید که pH را کاهش دهد.

جمع بندی و نتیجه گیری

اشکال مختلف نیتروژن در کودهای ازته گلخانه ای می تواند با تأثیر بر pH منطقه ریشه، رشد و توسعه محصولات را به طور متفاوت تحت تأثیر قرار دهد. با دانستن اینکه چه نوع کود ازته برای محصولات، شرایط کشت و امکانات گلخانه یا باغ شما بهترین است، می توانید از بروز مشکلات در طول رشد محصولات جلوگیری کنید. آشنایی با انبوه کودهای مختلف موجود، انعطاف پذیری بیشتری در طول تولید و کنترل کیفیت محصول را به شما می دهد.

ترجمه تخصصی: همیار گلخانه

سوالات متداول درباره “کودهای ازته گلخانه ای و باغبانی”:

1-محتوای نیتروژن در کودهای ازته چقدر است؟

کودهای ازته گلخانه و باغبانی یکی از رایج ترین کودهایی است که امروزه از آن استفاده می کنیم. کود مانند غذا برای گیاهان است، اما ترکیبات مبتنی بر نیتروژن معمولاً ارزان‌ترین و رایج‌ترین آنهاست. محتوای کودهای نیتروژن، بسته به محصولاتی که رشد می کنند متفاوت است، اما به طور کلی، این محتوا شامل حدود 26٪ تا 32٪ نیتروژن است.

2-آیا کودهای ازته در آب محلول هستند؟

بله، کودهای ازته گلخانه و باغبانی در آب محلول هستند. با این حال، برخی از کودها نسبت به سایرین، حلالیت بیشتری دارند.

3-زمان مناسب استفاده از کودهای غنی از نیتروژن چه موقع است؟

اکثر گیاهان در مراحل اولیه تولید مثل که گیاه به سرعت در حال رشد است به بیشترین نیتروژن نیاز دارند. این نیاز، در فصلی است که استفاده از کودهای غنی از نیتروژن به شدت توصیه می شود.

4-کود ازته مایع بهتر است یا کودهای جامد؟

استفاده از کودهای غنی از نیتروژن به شکل مایع باعث می شود تا به طور موثرتری جذب شوند. کودهای خشک یا پلت شده معمولاً برای آزادسازی آهسته تر مواد مغذی، مفید هستند. تنها عیب کودهای جامد این است که بقایای کود روی سطح خاک باقی می ماند که با آبیاری پس از کوددهی، قابل برطرف شدن است.

5-نقش نیتروژن در تولید محصولات گلخانه ای چیست؟

نیتروژن بر رشد و مورفولوژی (یعنی اندازه) و کیفیت (یعنی ظاهر محصولات) تأثیر می گذارد.

6-نکات مهم در خرید کودهای نیتروژن دار چیست؟

محصولات زیر کشت -محیط رشد- ویژگی های شیمیایی بستر رشد – آب آبیاری