اصول طراحی و ساخت گلخانه صنعتی – قسمت دوم
اصول طراحی و ساخت گلخانه صنعتی – قسمت اول را از این قسمت بخوانید
طراحی و چیدمان یک گلخانه صنعتی کوچک
اگر شما قصد شروع یک عملیات گلخانهای کوچک برای تولید یکساله، گیاهان گلدانی، سبزیجات، انبارهای جوانهزنی، گیاهان چندساله، گیاهان دارویی گلخانهای یا سایر محصولات تخصصی را دارید میتوانید از اصول طراحی و ساخت گلخانه صنعتی و تجاری کوچک استفاده کنید. همچنین میتوان از آن، هنگام برنامهریزی برای گسترش یک تجارت استفاده کرد.
مراحل و اصول ساخت چنین گلخانهای به شکل زیر است:
1-انتخاب زمین مناسب
حداقل 2 هکتار برای ایجاد امکانات، منطقه رشد در فضای باز، دسترسی، پارکینگ و بافرها مورد نیاز است. در دسترس بودن زمین خالی اضافی در مجاورت سایت، برای توسعه و رشد تجارت مطلوب است. نوع خاک نیز باید زهکشی خوبی داشته باشد.
2-آب با کیفیت
مقدار آب مورد نیاز به عوامل زیادی ازجمله آبوهوا، سیستم آبیاری مورد استفاده و محصولات کشت شده بستگی دارد. تأمین آب باید برای پاسخگویی به نیازهای باردهی اوج گیاهان کافی باشد. بهطورکلی عرضه 3/0 گالن آب در روز یا 3/0 فوت مربع از فضای رشد کافی است. برای ارزیابی کیفیت، آب باید از نظر رسوبات معلق، pH، هدایت الکتریکی، کل مواد جامد محلول، میزان قلیایی بودن و سختی نیز قبل از طراحی و ساخت گلخانه صنعتی و تجاری آزمایش شود.
3-جهتگیری مناسب گلخانه
دسترسی خوب خورشیدی در طول روز و سال، برای دریافت انرژی نور کافی برای فتوسنتز مورد نیاز است. کمربندهای سرپناه در شمال میتوانند حفاظت از باد و حفظ انرژی را نیز برای گلخانه فراهم کنند و بد نیست در آبوهوای سرد و طوفانی در طراحی و ساخت گلخانه صنعتی در نظر گرفته شوند.
4-توپوگرافی زمین
سایتی که شیب ملایمی به سمت جنوب دارد، بهرهمندی از نور خورشید را افزایش میدهد و زهکشی مناسبی برای باران و رواناب را فراهم میکند. یک سایت نسبتاً همسطح با شیب 1٪ – 2٪ هزینههای آمادهسازی سایت را نیز تا حدی کاهش میدهد.
5-دسترسی به جاده
برای عملیات عمده فروشی محصولات گلخانه ای، دسترسی خوب به سیستم بزرگراهها در طراحی و ساخت گلخانه صنعتی و تجاری کوچک یا بزرگ میتواند تحویل تجهیزات و حملونقل گیاهان را بهبود بخشد. در عملیات خردهفروشی، قرار گرفتن در جادههای پرتردد، پایگاه مشتریان را افزایش میدهد و دید کسبوکار را بهبود میبخشد.
6-تأسیسات
هزینه تأمین برق و تلفن سایت باید از همان ابتدای طراحی و ساخت گلخانه صنعتی در نظر گرفته شود. زیرا در جاهایی که قرار است عملیات گلخانهای گسترده نصب شود، نوع و در دسترس بودن سوخت ممکن است نگرانکننده باشد.
7-مقررات مورد نیاز برای اجرا
مقررات محلی، بر کارهایی که میتوان انجام داد و مدتزمانی که برای دریافت تأییدیه طول میکشد، در احداث گلخانه تأثیر میگذارد. قبل از انتخاب مکان، مقررات منطقه بندی، ساختمان و تالابها باید بررسی شود.
8-طرح جامع تسهیلات
طرح جامع، چارچوبی را برای ساختوساز منظم ساختمانها فراهم میکند و باید بر اساس یک طرح تجاری صحیح باشد. این طرح با بررسی تمامی امکانات موجود شروع میشود، مزایا و محدودیتهای سایت را ارزیابی میکند و محل ساخت تأسیسات جدید را تعیین خواهد کرد.
در این طرح یک ترتیب خوب این است که یک منطقه مرکزی را مشخص کنید که شامل گلخانههای تکثیر و تولید، سردخانه، انبار و پارکینگ باشد. مناطق تولید در فضای باز باید برای جابجایی کارآمد گیاهان و حملونقل در نزدیکی آن قرار گیرند. فضای توسعه باید برای همه مناطق برنامهریزی شود. بهتر است برنامهریزی روی کاغذ یا سیستم انجام شود تا بتوان چندین گزینه را ارزیابی کرد.
9-پارکینگ و دسترسی
دسترسی خوب و مناسب برای وسایل نقلیه در شرایط آب و هوایی مختلف در کنار ساختمانهای گلخانهای و مناطق رشد باید فراهم شود. پارکینگ برای کارکنان و مشتریان، مناسب برای منطقه اصلی مطلوب است. معمولاً یک سطح سنگفرش شده یا آسفالت شده برای پارکینگ مورد نیاز است.
سایر نواحی و راهروها میتوانند آسفالت نشوند. این سطح همچنین میتواند با استفاده از سنگریزه، سنگ نخود، سنگ خردشده یا سنگ تله پرشده باشد. مسیرهای عبور و مرور و پارکینگها باید شیب داشته باشند تا زهکشی فراهم شود. لولهکشی یا لولهکشی زیرزمینی برای دور کردن آب از منطقه ضروری است. چمنها نیز باید مرتباً کوتاه شوند.
10-فضای ذخیرهسازی
فضایی برای نگهداری مواد ازجمله مخلوط خاک، ظروف، مواد شیمیایی و تجهیزات مورد نیاز است. ذخیرهسازی داخلی برای برخی از اقلام برای دسترسی آسان و محافظت در برابر آبوهوا مطلوب است. این فضا میتواند در یک سردخانه یا ساختمان جداگانه باشد. معمولاً یک منطقه بیرونی برای رشد مخلوط در نظر گرفته میشود. فضایی برای سوله انبار تجهیزات با یک مغازه برای نگهداری نیز باید در طراحی و ساخت گلخانه صنعتی برنامهریزی شود.
11-مناطق تولید در فضای باز
فضای اولیه باید به تولید گیاهان ازجمله بسترهای رشد، سایهبانها و فصل رشد زمستان اختصاص داده شود. نور خوب، زهکشی و نزدیکی به آب در این فضا مورد نیاز است. بهطورکلی آرایشی با مسیرهای پیادهروی کوتاهتر در سراسر بلوک نسبت به مواردی که مسیرهای پیادهروی طولانی در طول بلوک دارند، ترجیح داده میشود. راهها بین بلوکها برای حملونقل و نگهداری گیاهان باید بهطور صحیح در طراحی و ساخت گلخانه صنعتی قرار گیرند. طوری که امکان انتقال و عبور و مرور آسان باشد.
12-صرفهجویی در انرژی
با هزینه بالای سوخت، نصب اقدامات صرفهجویی در انرژی برای کاهش هزینههای تولید مهم است. شیشههای دوجداره، عایق محیطی، صفحههای انرژی یا سایه و شکستن باد باید در نظر گرفته شوند. شیوههای مدیریتی، مانند کشت محصولاتی که به دمای خنکتر نیاز دارند، خرید شاخهها یا گیاهان برای ایجاد عایق، پر نگهداشتن فضای رشد و استفاده از دیاکسید کربن مکمل نیز میتواند برای رسیدن به این هدف به شما کمک کند.
13-روشنایی تکمیلی
برای غلبه بر شرایط آب و هوایی متغیر و همچنان مطابق با برنامه تولید، ممکن است به روشنایی تکمیلی بهویژه در منطقه تکثیر و جوانهزنی نیاز باشد. این مورد نیز باید در طراحی و ساخت گلخانه صنعتی در نظر گرفته شود. فیکسچرهای سدیم فشار بالا (HPS) کارآمدترین نوع برای این منظور هستند.
14-کنترلگرها
برای عملیاتهای کوچک، ترموستاتهای دقیق یا یک کنترلکننده الکترونیکی باید برای کنترل تجهیزات گرمایش و تهویه نصب شود. اما کنترل کامپیوتری، برای ادغام سیستمهای گرمایش، سرمایش، روشنایی و سایر سیستمها در عملیات بزرگتر بهترین گزینه است. سیستم کامپیوتری همچنین رکوردی از عوامل محیطی ارائه میکند تا بتوان زمانبندی محصول را تکرار یا تنظیم کرد. ترموستاتها یا حسگرها باید در ارتفاع بوته در ناحیه گیاه قرار گیرند.
15-آبیاری
آبیاری یکنواخت بسیار مهم است، بهویژه برای گیاهانی که در سینیهای پلاگین با سلولهای کوچک رشد میکنند. یک سیستم کامپیوتری را میتوان برای آبیاری بخشهای مختلف گلخانه با نرخهای متفاوت، برنامهریزی کرد. این واحدها بسیار متنوع هستند و اکثر آبیاریهای دستی را حذف میکنند.
سایر سیستمهای مورد استفاده در گلخانهها شامل استفاده از مه پاش برای مناطق تکثیر، آبیاری سربار برای محصولات بالغ و آبیاری قطرهای برای سبدهای آویزان و محصولات کشت شده در بسترهای زمینی است. تشکهای آبیاری مویرگی نیز ممکن است برای گیاهان گلدانی که روی نیمکتها رشد میکنند، بهترین انتخاب باشند.
16-ذخیرهسازی آفتکشها و کودها
برای نگهداری آفتکشها و مواد کود، باید از کابینت یا سوله جداگانهای که دور از محل کار و محل رشد قرار دارد، استفاده شود. برای جلوگیری از یخ زدن مایعات، باید در این فضا گرمای مناسبی وجود داشته باشد و برای حذف دودهای خطرناک، تهویه شود. لباسهای محافظ شخصی و تجهیزات اسپری نیز باید جداگانه نگهداری شوند.
مزایای طراحی و ساخت گلخانه صنعتی
شما با طراحی و ساخت گلخانه صنعتی بر اساس اصول مشخص گفته شده و در صورت امکان با مشاوره با متخصصین باتجربه در این کار میتوانید از مزایای زیادی بهرهمند شوید که مهمترین آنها عبارتاند از:
1-افزایش تولید
گلخانههای صنعتی میتوانند تولید محصول را افزایش دهند. زیرا میتوانید مساحت زیر کشت و شرایط آب و هوایی بهینه مورد نیاز برای رشد گیاهان را ایجاد کنید و در هر مترمربع گیاهان بیشتری نسبت به کشت محصولات در یک زمین باز بکارید.
2-به حداقل رساندن خطرات تولید
قرار گرفتن گیاه در یک فضای بسته با تجهیزات کامل مانند گلخانه های صنعتی، از آسیب دیدن محصولات زراعی ناشی از رویدادهای شدید مرتبط با آبوهوا مانند افزایش یا کاهش ناگهانی دما جلوگیری میکند. همچنین میتواند محصولات را از پرندگان و سایر حیواناتی که ممکن است به محصولات آسیب برساند، دور نگه دارد.
3-به حداکثر رساندن سود
مطالعات نشان میدهد که سود به ازای هر محصول در هر مترمربع در گلخانه صنعتی میتواند دو تا سه برابر بیشتر از کشاورزی در مزرعه آزاد باشد. همچنین با استفاده کارآمدتر از منابع، ضایعات کمتری ایجاد میکنید که میتواند به سود بیشتری تبدیل شود.
4-پیشگیری از بیماری ها و آفات
گلخانهها میتوانند از مشکلاتی مانند آفات جلوگیری کرده و همچنین کنترل بیشتری در برابر سایر بیماریها ایجاد کنند. فضای بسته را میتوان فقط به کارکنان ضروری محدود کرد و وقتی افراد کمتری به فضای گلخانه ورود و خروج پیدا میکنند، به معنای ایجاد خطر کمتر برای نزدیک کردن عناصر ناخواسته و بیماریزا به محصولات است. همچنین به شما امکان میدهد، چنین مشکلاتی را در صورت بروز آنها قبل از تخریب کل محصول، بهراحتی حل نمایید. انتقال گیاهان بیمار یا آلوده به دور از بقیه محصولات میتواند محصول شما را نجات دهد!
5-رشد در تمام طول سال
گلخانه صنعتی فضای نسبتاً بزرگ و مستقلی است که تحت کنترل آبوهوا است و به فصل وابسته نیست. به همین دلیل امکان رشد محصولات را در تمام طول سال فراهم میکند. حتی در سرمای سخت زمستان یا گرمای شدید تابستان، میتوان محصولات باکیفیت کشت کرد، مشروط بر اینکه تکنولوژی لازم برای ایجاد آبوهوای مناسب در داخل گلخانه را داشته باشید و طراحی و ساخت گلخانه صنعتی را بهطور صحیح انجام داده باشید.
6-افزایش ثبات و امنیت
ازآنجاییکه شرایط بیرون از محفظه گلخانه لزوماً روی گیاهان یا کارگران تأثیر نمیگذارد، محیط حفاظتشده گلخانه شرایط ایمن و پایداری را برای گیاهان شما فراهم میکند.
فناوری در گلخانه صنعتی
فناوری مورد نیاز برای ایجاد محیطهای کنترل شده با آبوهوای مناسب در داخل گلخانهها نیز به افزایش مزایای کشاورزی گلخانهای کمک میکند. بنابراین فناوری گلخانه شرایط محیطی ایده آلی را برای گیاهان یا محصولات کشاورزی به همراه اتوماسیون ایجاد خواهد کرد.
همچنین گلخانههای صنعتی برای ارائه افزایش بازده و کاهش هزینههای نیروی کار و منابع با استفاده از حسگرها برای نظارت بر شرایط و اتوماسیون برای انجام وظایف ساده بر اساس دادهها تکامل یافتاند. تولیدکنندگان گلخانههای تجاری، اکنون طیف گستردهای از فناوریها را برای تضمین بالاترین سطح بهرهوری با حداقل نیروی کار دارند.
سخن پایانی
همانطور که ملاحظه کردید، شما باید اصول مختلفی را برای یک طراحی و ساخت گلخانه صنعتی به کار ببندید تا گلخانهای مناسب با بازدهی بالا داشته باشید. درواقع باید سرمایه خوبی برای این کار داشته باشید و در غیر این صورت بهتر است از گلخانههای سنتی که نیاز به تجهیزات زیادی ندارند و گیاهان مناسب با شرایط منطقهای خود شروع کنید. درصورتیکه سرمایه لازم برای طراحی و ساخت گلخانه صنعتی را دارید. اما برای شروع آن دچار سردرگمی شدهاید، میتوانید از کارشناسان ما در این زمینه کمک بگیرید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.